Sinds 2016 heeft Egypte te maken met een aanhoudend tekort aan geneesmiddelen. Meer dan 1.000 geneesmiddelen ontbreken in de apotheken, op een totaal van 13.000 beschikbare soorten. Deze alarmerende situatie maakt me bezorgd over de toegang tot gezondheidszorg voor miljoenen Egyptenaren.

Vicieuze cirkel

Er zijn verschillende oorzaken van deze crisis. Een van de belangrijkste is het gebrek aan dollars om de actieve ingrediënten te importeren die nodig zijn om medicijnen te produceren. Dit tekort is te wijten aan de voortdurende devaluatie van het Egyptische pond. Dat daalde van 8 pond per dollar in 2016 naar 18 pond in 2017 en bedraagt nu 50 pond. Volgens de prognoses zou het begin 2025 70 pond kunnen bedragen, waardoor de crisis nog erger zal worden. De devaluatie is het gevolg van de economische hervormingen opgelegd door het Internationaal Monetair Fonds (IMF). Die hebben Egypte in een vicieuze schuldencirkel gestort, waarbij een groot deel van de overheidsinkomsten aan rentebetalingen wordt besteed zonder dat de hoofdsom van de schuld wordt verlaagd. Deze precaire financiële situatie vergroot de armoede van de middenklasse en verhoogt de belastingdruk op de bevolking. Economische hervormingen hebben de sociale ongelijkheid verergerd, terwijl het vermogen van de overheid om te investeren in de vitale sectoren zoals gezondheidszorg en onderwijs, beperkt is. Deze realiteit doet vragen rijzen over de verantwoordelijkheid van de internationale financiële instellingen, wier voorschriften nefaste gevolgen lijken te hebben voor het welzijn van de burger.

Om de gevolgen van de devaluatie van de munteenheid te verzachten, hebben farmaceutische bedrijven om prijsverhogingen gevraagd, waardoor veel behandelingen voor een groot deel van de bevolking onbereikbaar zijn geworden.

Verlamd

Hoewel Egypte elk jaar ongeveer 4 miljard farmaceutische eenheden produceert, blijft deze productie ontoereikend om aan de nationale vraag te voldoen, omdat het land dus grotendeels afhankelijk is van geïmporteerde componenten. De daling van de lokale productie heeft ook te maken met een aanzienlijke technologische achterstand en het gebrek aan kapitaal om de farmaceutische industrie te moderniseren. Zonder voldoende toegang tot buitenlandse valuta blijft de binnenlandse productiecapaciteit verlamd.

De tekorten betreffen voornamelijk essentiële geneesmiddelen, in het bijzonder geneesmiddelen voor de behandeling van kanker, chronische ziekten zoals diabetes, hoge bloeddruk en ziekten die verband houden met immunodeficiëntie. Deze situatie heeft dus ernstige gevolgen voor de volksgezondheid en brengt het leven van veel patiënten, die afhankelijk zijn van regelmatige behandeling, in gevaar.

Tegelijkertijd heeft de crisis de opkomst van een zwarte markt in de hand gewerkt, waar medicijnen clandestien worden geproduceerd en tegen woekerprijzen worden verkocht. Anderzijds wenden rijkere burgers en burgers met contacten in het buitenland zich tot landen zoals Jordanië, de Verenigde Arabische Emiraten, Saoedi-Arabië en zelfs Europa om via voorschriften aan de nodige medicijnen te komen.

Herstel

Het is duidelijk dat deze hele medicijnencrisis in Egypte een symptoom is van een breder economisch probleem dat dringend moet worden aangepakt. Zonder een economische herstelstrategie die onder andere het stabiliseren van de munteenheid, het verbeteren van de lokale productie en het effectiever beheren van de schuld omvat, zal de gezondheid van miljoenen Egyptenaren blijven verslechteren.

Latifa Benhamed, vanuit Caïro, Egypte