VIJAND VAN HET VOLK

Zowel in Kortrijk als in Tielt is onze bewerking van Ibsens Vijand van het volk warm onthaald. In de bars van de Unie en van Malpertuis leidde het stuk tot geanimeerde gesprekken over het wel en wee van de lokale vertegenwoordigers des volks. Daarom hernemen we het stuk na de zomer, in de aanloop naar de komende gemeenteraadsverkiezingen. In afwachting blikken Margot Vanluchene en Hafsa Faïk terug op de voorstelling.  

IN VLAAMSCHE VELDEN

De zaal is zo goed als vol. Een bont allegaartje van studenten, bejaarden en alles ertussen wacht geduldig op het startsein. Wat ons allen verbindt, is het geloof dat de politiek van vandaag aan vernieuwing toe is. En dat we graag theater zien.

Gedurende het hele toneel wordt de stad waarin het verhaal zich afspeelt niet vernoemd. Het kan dus elke Vlaamse stad zijn. Elke West-Vlaamse stad, want de acteurs praten met een sappig West-Vlaams dialect en tongval. Misschien gaat het wel over Kortrijk, de stad waar de Unie der Zorgelozen zich genesteld heeft. Of misschien toch Tielt? De stad waar de voorstelling ook enkele weken neerstrijkt. Niet toevallig twee steden die bij de vorige verkiezingen van stadsbestuur gewisseld zijn op slinkse wijze. Deze bedenking lijkt best op zijn plaats voor Kortrijk. De partij van de burgemeester in het toneel is dezelfde liberale partij waarbij de Kortrijkse burgemeester Van Quickenborne is aangesloten.
 
 Het toneel waagt zich verder dan enkel kritiek op het politieke landschap. We zien in het personage van de jonge, gedreven journaliste eveneens kritiek op de huidige media. Of het nieuws relevant is voor het volk is bijzaak, zolang het maar de gemoederen laat opleven, de discussie losmaakt en de vooroordelen laat groeien en bloeien. De moderne media heeft natuurlijk een grote bondgenoot gevonden in de sociale media. Waar mensen zoals de praatgrage poetsvrouw maar al te vlot in de pen kruipen om verdeeldheid te zaaien en kritiek te uiten op een ver-van-hun-bed-show. Ook de lievevriendjespolitiek die de Vlaamse politiek doorspekt, wordt gehekeld – het is niet altijd wat je kent, maar wie je kent. Net als de cumul van de politiek actieve burgers. Iedere toeschouwer wordt als het ware persoonlijk aangesproken. Het publiek moet in eigen boezem tasten.

Wie een sterk stuk maatschappelijke kritiek wil zien, gebracht door een ervaren acteursteam, moet zeker naar dit toneelstuk gaan kijken. Alle personages zijn zo herkenbaar. Je kan als het ware jouw dorp of stad aflopen en de personages namen geven van je medeburgers. De keuze voor het gebruik van het eigen streekdialect kan ik ook alleen maar toejuichen. Het sappige Zuid-West-Vlaams, dat zelf ook mijn voertaal is, brengt de boodschap nog levensechter over. De Unie brengt de mens hier zo dicht bij de maatschappij dat je als het ware vergeet dat je net als een vlieg naar jouw eigen stad kijkt. Sterke prestatie.

Margot Vanluchene


VIJAND VAN HET VOLK

Ondertussen in het heelal: burgers die een antipolitieke houding ontwikkelen en politici die meer om geld geven dan om mensenlevens. Geert Six weet hier wel raad mee. In zijn nieuwe project neemt hij ons mee in een hedendaagse vertolking van En Folkefiende, een stuk dat in 1882 door Henrik Ibsen werd geschreven. Hij was een Noorse toneelschrijver en dichter. Zijn stukken weerspiegelen sociale wantoestanden van toen die vandaag nog actueel zijn. Alhoewel hij bij velen onbekend lijkt, beweert men dat Ibsen na Shakespeare de meest gespeelde toneelschrijver ter wereld is.

Wie Geert Six een beetje kent weet dat dit niet ‘zomaar’ een hedendaagse uitvoering is van een willekeurig klassiek stuk. Als je beide verhaallijnen met elkaar gaat vergelijken zie je opvallende veranderingen. Eén ervan is hoe het afloopt met de broer van Hendrik. In het klassieke stuk werd er afgerekend met iedereen die ook maar iets met hem te maken had. Het stuk van Geert Six laat meer ruimte voor empathie. En dat is ook wat de geschiedenis ons heeft geleerd; repressie werkt niet. Dialoog wel.
 
Unie der Zorgelozen is een sociaal-artistiek gezelschap in Kortrijk. Het gezelschap bestaat onder andere uit mensen uit kansengroepen. Hun ijzersterke acteerprestaties blijven niet onopgemerkt, ze zorgen ervoor dat je volledig in het verhaal wordt meegezogen. Niet enkel omwille van het realistisch scenario maar ook omdat je de verontwaardiging sterk kan horen. Zelfs voelen.

Ik denk dat de uitvoering van dit stuk een unieke kans is om het belang van een kritisch burgerschap te entameren. Vandaag wordt ons vaak verweten dat we slaven zijn van het systeem. Mensen geloven niet meer in rechtvaardigheid en nog minder in de politiek. Want waar geld spreekt, zwijgt de waarheid.

Hafsa Faïk


VIJAND VAN HET VOLK OP TOURNEE

Op 14 oktober 2018 zijn er gemeenteraadsverkiezingen. In de weken voorafgaand aan de lokale stembusslag spelen we een aantal reisvoorstellingen van Vijand van het volk. Hier is de voorlopige lijst met de plekken waar we neerstrijken:
woensdag 12, donderdag 13 en vrijdag 14 september: de Scala, Kortrijk
vrijdag 28 september: De Spikkerelle, Avelgem
zaterdag 6 oktober: De Schakel, Waregem
vrijdag 12 oktober: De Steiger, Menen
zaterdag 13 oktober: Theater Malpertuis, Tielt
vrijdag 19 oktober: De Stekke, Moorsele

BEKIJK HIER DE TRAILER VAN DE VOORSTELLING