OE

Triene Nottebaere ziet mensen die klagen én mensen die erin slagen een verschil te maken.

Oe begin je d’er an? Tja, misschien door de koe bij de horens te pakken? De kat de bel aan te binden? Of door met iemand in zee te gaan? Of toch best met eerst te bezinnen, kwestie van het halve werk na een goed begin?

Steentje

Het kan ook beginnen met ergens een balletje over opgooien. Alzo geschiedde op een winterse zondagavond op café. We zaten met een groepje vrienden te praten over koetjes en kalfjes in een gezellig hoekske dichte bij de stove. Tot plots dat verdomde c-woord viel en dus ook onvermijdelijk heel de politieksanteboetiek op tafel terecht kwam. Oeps, nu gaan de poppen aan het dansen, vreesde ik! Er werd gegoocheld met termen waar men op zondagmiddag in De Zevende Dag best een kluifje zou aan hebben. De scheldwoorden en de verwijten vlogen rond de oren van welke politicus ze dan ook voor ogen hadden: “En ik zou… En ze moesten… En ze zouden beter… En als ze denken dat…” Frustraties werden uitgespuwd. Of misschien zeg ik beter, uitgedronken… Hoe meer schuimend gerstenat er werd doorgespoeld, hoe groter en zwaarder de algemene ontevredenheid groeide. Het was meer dan ‘ventileren’. Het cynisme scherpte aan, God en heel de wereld kregen de schuld van alles wat ook maar enigszins krom was in hun ogen. De grenzen van het oorspronkelijke gesprek werden opengetrokken en plots waren ze in de woestijn van Koeweit bij de verbrande autobanden en bij de gedumpte kledij in Chili. De wereld was naar de kl…, ge weet wel, en dat allemaal door de schuld van iedereen, behalve van wie die avond aan dat tafelke zat, zo leek. Neen, er was geen beginnen meer aan.

Al die tijd zat ik daar en luisterde ik en zweeg. En ik was in mezelf aan ’t filosoferen… Over dat steentje dat in onze schoen zit en zeer doet omdat dat wringt, en dat er daar dan best iets aan gedaan wordt omdat er anders niets verandert, maar dat we dat wel zelf moeten doen want iemand anders gaat zich niet bezig houden met een onnozel steentje uit nen anderen zijne schoen te halen. En over dat steentje dat je kunt verleggen in een rivier op aarde waardoor er van alles kan veranderen door dat simpel gebaar. En ik dacht daarbij aan de dingen waar ik zelf kan van wakker liggen, aan de zaken waarvan ik vind dat er inderdaad zeker nog heel wat werk voor de boeg is door bevoegde instanties zoals de politieke partijen of wereldleiders, maar waar we misschien ook wel zelf iets kunnen aan doen, hoe miniem ook. De milieuproblematiek, het vluchtelingenprobleem, het westers overconsumptiegedrag, allerlei discriminatievormen, de stijgende armoede… De grote wereldproblemen waar iedereen weet van heeft, iedereen het zijne of het hare over denkt, die niet op korte tijd kunnen opgelost worden, maar waarbij enkel erover zagen en klagen geen zoden aan de dijk brengt, geen hoopvolle toekomst biedt, geen perspectief geeft. Is het niet beter om de vraag te stellen of we misschien kunnen beginnen bij onszelf, met elkaar?

Gedonder

Ik luisterde en zweeg tot ik mij bij de aard van het gesprek ongemakkelijk voelde en ik de avond niet langer in die toonaard wou doorbrengen. Enkel iedereen met de vinger wijzen is immers geen oplossing. Dus waagde ik mij eraan, zelfs al zou dit misschien gedonder in de glazen teweegbrengen.

“Euh, waar komen die kleren vandaan, daar in de woestijn? Dat zijn ook wel wij die via Bol.com van alles online bestellen en als het kleur ons dan niet aanstaat of de mouwen een beetje te wijd zijn, dan sturen we dat zonder pardon terug, krijgen ons geld weer op ons rekening en die kledij, waar een heel arbeidsproces achter schuilt, wordt afgevoerd en is voor de afvalberg. We weten allemaal dat er kinderarbeid is in de kobaltmijnen en toch vernieuwen we om de haverklap onze smartphone. We zijn ons bewust van de noodzaak van alternatieve energiebronnen maar die windmolens mogen niet te dicht bij ons eigen deur. En de opwarming van de aarde is ons zeker niet onbekend maar toch houden we ons aan het gemak om ook korte afstanden met de auto af te leggen. Er ligt ons van alles nauw aan het hart… maar daar kunnen we ons ongenoegen over uiten of ervoor kiezen om actie te ondernemen.”

Het werd eventjes stil…

“Ik geloof ook niet dat politiek de wereld gaat redden, maar ik geloof wel in burgerzin en vrijwilligerswerk. Dat is voor mij een begin dat het verschil kan maken. Ik geloof in engagement voor een duurzame mensvriendelijke maatschappij. Er zijn allerlei initiatieven, organisaties of verenigingen die op kleine of grotere schaal actief mee helpen werken aan een mooiere samenleving. Je kan ervoor kiezen om je daarbij aan te sluiten.”

Er werd niet veel meer gezegd.

Ik meen wat ik zei. Ik hou van de wereld en van de mensen. Ik heb respect voor mensen die persoonlijk of in groep niet enkel nadenken over een oplossing voor de sociale of milieukwesties, maar ook daadwerkelijk hun ideeën actief omzetten in daden. Daden die bewijzen dat iedereen kan bijdragen aan een gezonder en rechtvaardiger wereld. Zo zijn overal ter wereld ‘changemakers’ bezig met allerlei projecten. Iedereen kent wel Greta Thunberg, het Zweedse meisje, toen 15 jaar jong, dat begon met een individuele schoolstaking met een protestbord om de aandacht op te eisen voor de klimaatverandering. Ze werd het rolmodel van ‘spijbelen voor het klimaat’, ontpopte zich tot een echte milieuactiviste, trok de aandacht van de wereldpers en was als spreekster te gast op allerlei conferenties tot aan de klimaattop toe. Of Boyan Slat, de jonge Nederlandse uitvinder die na een duik in de Griekse zee zo verontwaardigd was door al het drijvend kunststofafval dat hij zijn talent inzette en de oprichter werd van ‘The Ocean Cleanup’. Hij ontvangt wereldwijde steun om zijn droom te verwezenlijken: het opruimen van al de ‘plastic soep’ in de oceanen en rivieren met zijn steeds verbeterde versie van de plasticvanger. Maar ook vele andere changemakers, die de krantenkoppen of het nieuws nooit halen zetten zich daadwerkelijk in voor betere arbeidsomstandigheden, toegankelijke medische hulp voor iedereen, vrijheid van meningsuiting, of ondernemen acties tegen seksueel geweld of genderdiscriminatie. Maatschappelijke verbeteringen die beginnen vanuit persoonlijke confrontaties…

Grootse dingen

Ik besef dat ik maar een klein mens ben en niet in de mogelijkheid ben om grootse dingen te verwezenlijken, maar ik geloof in kleine veranderingen die elk op zich een stapje zijn naar een nieuw en hoopvol begin. Daardoor ben ik fan van ‘Hart boven Hard’, steun ik projecten ten voordele van goede doelen, ben ik lid van Natuurpunt, ga ik graag naar de kringloopwinkel, koop ik geregeld producten bij plaatselijke bioboerderijen of bij Oxfam wereldwinkel. Ik help graag bij de Unie der Zorgelozen waar mensen elkaar ontmoeten en op verhaal kunnen komen. Ik volg de activiteiten van Rondom Prison en ben buddy bij vzw Kruispunt, die ex-gedetineerden op weg helpt naar een reintegratie in de maatschappij, omdat ik overtuigd ben van de doeltreffendheid van herstelgericht werken. In die kleine dingen vind ik mijn geluk, de doodgewone mensen die erbij betrokken zijn, die eensgezind voor iets gaan, geven mij hoop.

Oe begin je d’er an? Door in dialoog te gaan met elkaar, door verbinding te maken tussen mensen, door respectvol naar elkaar te luisteren. Door te geloven in de kracht van zowel de denkers als de doeners, door te durven dromen dat er altijd, ergens, een beginnen aan is!

Triene Nottebaere